الکتروفیزیولوژی شاخه ای از علم فیزیولوژی است که خصوصیات الکتریکی سلولها و بافتهای بیولوژیکی را بررسی میکند. الکتروفیزیولوژی میتواند اندازهگیری تغییرات ولتاژ یا جریان الکتریکی و یا دستکاری، در طیف وسیعی از سلولها و بافتها، از پروتئینهای دارای یک مجرای یونی تا تمام یک بافت قلب را شامل شود. در مبحث علوم اعصاب مقصود از الکتروفیزیولوژی، اندازه گیری فعالیت الکتریکی سلولهای عصبی و به ویژه اندازهگیری و ثبت پتانسیل عمل سلولها است.
الکتروفیزیولوژی شاخهای از علم اعصاب است که فعالیت الکتریکی نورونهای زنده را بررسی میکند و فرآیندهای مولکولی و سلولی را که بر سیگنالدهی آنها کنترل میکنند، بررسی میکند. نورون ها با استفاده از سیگنال های الکتریکی و شیمیایی ارتباط برقرار می کنند. تکنیکهای الکتروفیزیولوژی با اندازهگیری فعالیت الکتریکی به این سیگنالها گوش میدهند و به دانشمندان اجازه میدهند پیامهای بین سلولی و درون سلولی را رمزگشایی کنند.
مطالعه الکتروفیزیولوژیک (مطالعه EP) آزمایشی است که برای ارزیابی سیستم الکتریکی قلب شما و بررسی ریتم های غیر طبیعی قلب استفاده می شود. تکانه های الکتریکی طبیعی انقباضات قسمت های مختلف قلب را هماهنگ می کند. این به حفظ جریان خون به همان شکلی که باید، کمک می کند. این حرکت قلب باعث ایجاد ضربان قلب یا ریتم قلب می شود.
وقتی قلب کسی به طور طبیعی نمیتپد، پزشکان از EPS برای کشف علت استفاده میکنند. سیگنال های الکتریکی معمولاً در یک الگوی منظم از قلب عبور می کنند. حملات قلبی، افزایش سن و فشار خون بالا ممکن است باعث ایجاد زخم در قلب شوند. این ممکن است باعث شود ضربان قلب به صورت نامنظم (ناهموار) باشد. مسیرهای الکتریکی غیرطبیعی که در برخی از نقایص مادرزادی قلب یافت می شوند نیز می توانند باعث آریتمی شوند.
در طول EPS، پزشکان یک لوله نازک به نام کاتتر را وارد رگ خونی می کنند که به قلب شما منتهی می شود. یک کاتتر الکترود تخصصی که برای مطالعات EP طراحی شده است را بصورت سیگنال های الکتریکی به قلب شما ارسال می کند و فعالیت الکتریکی آن را ثبت می کند.

فلوشیپ الکتروفیزیولوژی برگرفته از تخصص قلب و عروق، فارغ التحصیلانی را آموزش می دهد که در زمینه تشخیص، درمان و مراقبت از بیماران مبتلا به اختلالات ریتم قلب و نصب ضربان ساز، ICD (دفیبریلاتورهای قابل کاشت) و درمان همزمان سازی مجدد قلب (CRT) فعالیت می کنند تا دانش و مهارت های تخصصی خود را در اختیار جامعه قرار دهند.
الکتروفیزیولوژی عصبی مطالعه خواص الکتریکی سلولهای بیولوژیکی و بافتها در سیستم عصبی است. با الکتروفیزیولوژی عصبی، پزشکان و متخصصان میتوانند با مشاهده فعالیت مغز فرد، نحوه بروز اختلالات عصبی را تعیین کنند. منظور از فعالیت آن است که چه قسمتهایی از مغز در هر موقعیتی فعال میشود. اگر قطر الکترود به اندازه کافی کوچک باشد (در حد میکرومتر)، در این صورت متخصص الکتروفیزیولوژی میتواند نوک الکترود را به یک سلول منفرد وارد کند. چنین پیکربندی امکان مشاهده مستقیم و ثبت فعالیت الکتریکی داخلسلولی از یک تک سلول را فراهم میکند.
تکنیکهای الکتروفیزیولوژی کلاسیک
به صورت قرار دادن الکترودهای مختلف در بافت بیولوژیکی است. انواع اصلی الکترودها عبارتند از:
۱- الکترودهای جامد ساده مانند، دیسکها و سوزنها
۲- ردیابی روی تختههای مدار چاپی
۳- لولههای توخالی پر از یک الکترولیت، مانند پیپتهای شیشهای پر از محلول کلرید پتاسیم یا یک محلول دیگر الکترولیت.

چندین مانیتور استفاده می شود تا تیم مراقبت های بهداشتی شما بتواند ریتم قلب و فشار خون شما را در طول عمل بررسی کند:
فلوروسکوپی: یک دستگاه اشعه ایکس بزرگ در بالای شما قرار می گیرد تا به پزشکان در دیدن کاتترها در صفحه اشعه ایکس در طول عمل کمک کند.
دفیبریلاتور/پیس میکر/کاردیوورتر: به یک تکه چسبنده که در مرکز کمر و یکی روی سینه شما قرار می گیرد، متصل می شود. این به پزشک و پرستار اجازه میدهد تا ضربان قلب شما را در صورتی که خیلی کند است تنظیم کنند، یا اگر ضربان خیلی سریع است، انرژی را به قلب شما برسانند.
الکتروکاردیوگرام (EKG): به چندین تکه الکترود چسبنده که روی قفسه سینه و همچنین داخل قلب شما قرار داده شده است، متصل است. تصویری را بر روی مانیتور از تکانه های الکتریکی در حال حرکت در قلب ارائه می دهد.
مانیتور فشار خون: به یک کاف فشار خون روی بازوی شما متصل است. فشار خون شما را در طول عمل چک می کند.
مانیتور اکسیمتر: به یک گیره کوچک که روی انگشت شما قرار می گیرد وصل می شود. سطح اکسیژن خون شما را بررسی می کند
این روش در آزمایشگاه الکتروفیزیولوژی تحت شرایط بالینی کنترل شده انجام می شود. این روش توسط متخصصین قلب و پرستاران متخصص در الکتروفیزیولوژی انجام می شود. مطالعه EP به طور کلی یک روش بسیار ایمن است. با این حال، مانند هر روش تهاجمی، خطراتی وجود دارد. اقدامات احتیاطی ویژه برای کاهش این خطرات انجام می شود. لطفاً در مورد هر گونه نگرانی که ممکن است در مورد خطرات و مزایای این روش داشته باشید با پزشک خود صحبت کنید.

ضبط الکتروفیزیولوژیکی به طور کلی گاهی اوقات الکتروگراف نامیده می شود، که در نتیجه رکورد تولید شده یک الکتروگرام است. با این حال، کلمه الکترووگرافی دارای معانی دیگری (از جمله الکتروفوتوگرافی) است و انواع خاصی از ضبط الکتروفیزیولوژیک معمولاً با نامهای خاصی نامیده میشوند. ثبت الکتروفیزیولوژیک برای اهداف تشخیصی بالینی در دسته آزمایشات الکترودیاگنوستیک گنجانده شده است.
ضبط درون سلولی شامل اندازه گیری ولتاژ و/یا جریان در سراسر غشای یک سلول است. برای انجام یک ضبط درون سلولی، نوک یک میکروالکترود ظریف (تیز) باید در داخل سلول قرار داده شود تا پتانسیل غشاء اندازه گیری شود. به طور معمول، پتانسیل غشای استراحت یک سلول سالم 60- تا 80- میلی ولت خواهد بود و در طی یک پتانسیل عمل، پتانسیل غشاء ممکن است به +40 میلی ولت برسد.
اگرچه الکتروفیزیولوژی دارای تاریخچه غنی است، اما هنوز کامل نشده است. هنوز سوالات زیادی وجود دارد که باید حل شود. با این حال، الکتروفیزیولوژی ظهور تخصصهای فرعی را دیده است که ممکن است مانع از انجام تحقیقات عمومیتر شود. درخواست هایی برای یک تحقیق چند رشته ای و به ویژه برای تحقیقات فرارشته ای مطرح می شوند. مانند تمام پروژه های مشترک، موفقیت تحقیقات فرا رشته ای به اعتماد متقابل و ارتباط روشن بین دانشمندان رشته های مختلف بستگی دارد.