درحالت کلی انسان نباید خودر ا ازکل کائنات که منشاء آن از روح خداوند جدا نیست، جدا نماید. باید چون ابر در آسمان یا چون موج در اقیانوس، ارتباط خود را با کل هستی و در نتیجه روحانیت خداوند متعال حفظ کرده و در جهت بارش باران یا حرکت کشتی زندگی تلاش نمود.
کلیه کنش های منفی کائنات که به سمت ما می آید را می توان به سه دسته تقسیم کرد که در خور نوع آن مستلزم واکنش مقتضی از سوی ما می باشد. دسته اول کنش هایی هستند که در نگاه اول منفی به نظر می آیند اما با عمیق شدن و پی بردن به ماهیت آن و ایجاد درک صحیحی از آن کنش، مثبت جلوه گر شده و در نتیجه مستلزم درک و بینش درست برای پاسخ و واکنش می باشند.
دسته دوم کنش هایی هستند که ماهیت مثبت و یا منفی آن ها در پرده ایهام برای ما هستند، از این رو برای واکنش به آن ها نیازمند نوعی خوشبینی و به نوعی فیلتر کردن بعد منفی و توجه به بعد مثبت و یا حدالامکان خلق یک مفهوم مثبت مرتبط از آن است. این نوع نگرش به معنای دور شدن از واقعیت و یا دستکاری محتوا نیست بلکه به مفهوم خلق هنرمندانه مفهومی مثبت ولو جدید از یک کنش دارای کژتابی می باشد.
و اما دسته سوم کنش هایی هستند که اصولا منفی بوده و به هیچ وجه تداعی حالت مثبتی در ذهن ندارند. در برخورد با این کنش ها معمولا به سه روش می توان عمل کرد.
اول اینکه با نوعی همزادپنداری به دلیل و علت بروز چنین کنشی پی برده و با آگاهی از دردهایی که باعث بروز چنین برخوردی شده است آشنا شد. این مرحله زمینه را برای روش دوم آماده می سازد.
دوم اینکه پس از آگاهی و بدون بیان دردهای کنشگر منفی، با یک نوع خوبی چاره ساز و التیام بخش، نسبت به از بین بردن کنش منفی اقدام کنیم. گاهی لازم است در چندین مرحله جواب بدی را با خوبی داد و با محبت و برکت و رحمت خود التیام بخش دردهای یک کنش گر منفی باشیم.
و در نهایت و سوم اینکه اصرار و تکرار یک کنش منفی شدید به درجه ای می رسد که هیچ جایی برای محبت و دلجویی باقی نمی ماند. گویی که کنش گر، خود منتظر دریافت واکنش متقابل از ماست. در این حالت وضعیت دفاعی همراه با آگاه کردن فرد از زشتی عمل و گفتار، چاره ساز خواهد بود، اما به شرطی که خود فرد زیر سوال نرود و قضاوت نشود بلکه تنها عمل و یا گفتار وی سرزنش گردد و حتی نسبت به تلنگر های هشدار دهنده و بیدار کننده اقدام شود.
یک مراقبه درونی پایدار که بتواند احساس انسان را توامان مثبت نگه دارد، نیازمند شناخت صحیح از احساسات و صفات انسانی نیز می باشد. در واقع برای هر محتوا، فکر و احساسی که انسان وارد روح و اندام خود می کند و به طور متقابل نیز از او متصاعد می شود نیاز است که نوعی دقت نظر و ممیزی خاص صورت گیرد تا روح و احوال وی پریشان خاطر نگردد.
اولین دو احساسی که نباید با هم اشتباه گرفته شوند، حس یاس در مقابل حس سکون است. این دو صفت مانند دو روی سکه اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند. حس یاس که به نوعی ویرانگر بوده و منجر به افسردگی، خودخوری و آسیب به خویش می باشد، درحالیکه حس سکون دارای آرامشی الهی بوده و زمزمه پروردگار را از بستر طبیعت و آفرینش هستی به گوش انسان می رساند و منبع الهام برای انسان ها به شمار می رود. گاهی پیش می آید که با قدری تمرکز و مراقبه می توان حس یاس را به نوع مثبت آن یعنی سکون تبدیل کرد و برای حال خود چاره جویی نمود.
دومین سکه ی دوروی صفات انسانی خشونت در مقابل قدرت است. اصولا خشونت وقتی در حالت تهاجمی قرار گرفته و در صدد ضایع کردن حقی از دیگران باشد بسیار مخرب است. در حالیکه می توان با فرو بردن خشم و یا بهتر از آن راه ندادن در خود، از فاکتور قدرت بهره برده و با بالا بردن توان دفاعی خود از راه ورزش و دیگر طرق، علاوه بر پرهیز از آسیب به دیگران، نوعی حاشیه امنیت مثبت نیز برای خود ایجاد کرد.
اما سومین سکه ی دو روی صفات انسانی حسادت در مقابل غبطه است. روی حسادت سکه وقتی ظاهر می شود که فرد دیگران را نالایق موقعیتی که در آن هستند می داند و در جهت پایین کشیدن آن ها و بالا بردن خود حرکت می کند. در حالیکه غبطه زمانی حاصل می شود که انسان دیگران را به خاطر جایگاهی که در آن هستند تحسین کرده و در عین حال برای موفقیت خود تلاش می کند، که به نوعی دربردارنده حس آینده نگری در زندگی انسان است.
چهارمین سکه دو رو، بخل در مقابل قناعت است. بخل زمانی بروز می کند که انسان از دارایی های خود حتی به قیمت از بین رفتن آن ها استفاده نمی کند و پیوسته در حال مال اندوزی است در حالیکه قناعت به مفهوم صرفه جویی در دارایی ها به منظور تولید ثروت و غنی شدن می باشد.
پنجمین سکه دوروی صفات انسانی، طمع در مقابل پیشرفت است. طمع زمانی اتفاق می افتد که فرد به اندازه کافی دارایی اندوخته است اما حاضر است به قیمت ضایع شدن حق دیگران سنگ اندازی و مال اندوزی کند، در حالیکه پیشرفت برای پیشرانی جمعی و یاری رساندن به جامعه و دیگران در عین بهره مندی فرد دلالت دارد و موجب سازندگی است.
ششمین سکه دوروی صفات انسانی، نفاق در مقابل کثرت گرایی است. نفاق زمانی اتفاق می افتد که انسان با دو ماهیت یا دسته یا انسان مختلف در ظاهر و باطن و یا در حضور و غیاب گاهی دوستی می کند و گاهی بسته به منافع شخصی و ناحق دشمنی می نماید، در حالیکه در کثرت گرایی انسان ضمن شناخت تمامی طرف های مختلف، دست دوستی و مودت با آن ها دارد و از دشمنی با آن ها پرهیز کرده، لیکن در موقعیت های مختلف برای حب محبوب، مطابق علائق آن ها عمل می کند، که موجب تنوع و فرح بخشی روح انسان نیز می گردد.
و در نهایت هفتمین سکه دوروی صفات انسانی که در این مقاله به آن ها می پردازیم، دروغ در مقابل خویشتنداری است. گاه انسان برای رسیدن به منفعت شخصی انسان دیگری را از دستیابی به حقیقت محروم می کند که دروغ گفته است اما وقتی هست که برای حفظ آبرو یا جان خود و دیگران پرده پوشی کرده و با خویشتنداری نسبت به حفظ راز دیگری اقدام می نماید.
در پایان باید گفت، آرزو می کنم که سکه زندگی تان همیشه به سمت صفات مثبت انسانی بیفتد و هر بار هم که با بدشانسی و بد اقبالی منفی افتاد، شما با هنرمندی و وصل شدن به منشا، هستی یعنی خداوند متعال و کلیت نظام هستی و واکنش مثبت نسبت به کنش های منفی، آن را به سمت و سوی مثبت سوق دهید.