سیستم موشکی باور ۳۷۳ یک سیستم موشکی پدافند هوایی از نوع دور برد سطح‌به‌هوا و خودکششی می‌باشد، که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران با همکاری قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طراحی و ساخته شده‌است. طرح اولیه این سامانه، از سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ نمونه‌برداری شده‌است. باور ۳۷۳ اولین سیستم دفاع موشکی با برد بلند است که در ایران ساخته می‌شود. موشک مورد استفاده در این سامانه از نوع صیاد ۴ می‌باشد که مجهز به یک سیستم مانورپذیری پیشرفته است.
باور ۳۷۳، یک سلاح پدافند هوایی زمین‌پایه است. قابلیت مقابله با اهداف هواپیماهای شکاری و پنهان‌کار، هواپیماهای راهبردی و بمب‌افکن‌ها، هواپیماهای بدون سرنشین، موشک‌های کروز، موشک ضد رادار و موشک‌های بالستیک، هواپیماهای جنگ الکترونیک خاص و هواپیماهای شناسایی، انواع هلی‌کوپترها و موارد مشابه را داراست. همچنین این سامانه می‌تواند همزمان تعداد ۳۰۰ هدف را شناسایی و تعداد ۶۰ هدف را ردگیری نموده و با ۶ هدف به طور همزمان درگیر شود.
امیر علیرضا صباحی‌فرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش با اشاره به اینکه نیروی پدافند هوایی سامانه‌های بومی خود را متناسب با تهدیدات به‌روز می‌کند، افزود: امروز پوشش پدافندی لازم را در همه سطوح و لایه‌های هوایی ایجاد کرده‌ایم و در حوزه ارتفاع بالا توانسته‌ایم سامانه باور ۳۷۳ را تا برد ۲۰۰ کیلومتر تست کنیم و همچنین تست‌های اولیه ۳۰۰ کیلومتری این سامانه را آغاز کرده و انجام می‌دهیم.
رادار به کار رفته در این سامانه معراج ۴ نام دارد که یک رادار کنترل آتش برد بلند آرایه فازی است و می‌تواند موشک‌های این سامانه را به سوی اهداف مشخص شده هدایت کند. رادار این سامانه می‌تواند ۳۰۰ هدف را در فاصله ۳۵۰ کیلومتری شناسایی کند، این در حالی است که سامانه اس ۳۰۰ روسی فقط قادر به شناسایی ۱۰۰ هدف در برد ۳۰۰ کیلومتری است. دو رادار اکتساب و درگیری که در سیستم موشکی تعبیه شده است می توانند در برابر جنگ الکترونیک و بمب های الکترومغناطیسی مقاومت کنند. رادارها همچنین می توانند موشک های ضد تشعشع (ARM) مورد استفاده برای مقابله با سیستم های دفاع هوایی را شناسایی کنند.
سردار مهدی فرحی معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران، گفت: سامانه های پدافند هوایی باور ۳۷۳ در ویژگی های تاکتیکی و فنی خود می تواند از سامانه های موشکی ضد هوایی اس-۴۰۰ تریومف روسیه پیشی بگیرد.
ایران ساخت سامانه موشکی باور-373 را در سال 2010 آغاز کرد. باور-373 اولین بار در مراسمی در سال 2016 رونمایی شد و در سال 2019 عملیاتی شد. بر اساس گزارش ها، سامانه موشکی زمین به هوا مجهز به آرایه اسکن شده الکترونیکی فعال (AESA) باند S/X باند است.
آرایه اسکن الکترونیکی فعال و به‌طور خلاصه AESA، نوعی آنتن آرایه فازی است، و آن یک آرایه آنتن کنترل شده توسط رایانه است که می‌تواند پرتو امواج رادیویی را به صورت الکترونیکی به سمت دلخواه متمرکز کند بدون اینکه آنتن‌ها را حرکت فیزیکی دهد. در AESA، هر المان آنتن به یک ماژول گیرنده/فرستنده (TRM) حالت-جامد کوچک متصل شده‌است که تحت کنترل یک رایانه می‌باشد و اعمال گیرنده و فرستنده را برای آنتن انجام می‌دهد.
به نقل از خبرگزاری دفاع مقدس تمامی مراحل طراحی و تولید سامانه باور ۳۷۳ بر اساس اولویت‌های رزمی و شرایط جغرافیایی کشور انجام شده و نتیجه آن به معنای فعالیت مداوم سامانه در تمامی وضعیت‌های آب و هوایی از گرم‌ترین تا سرد‌ترین نقطه کشور است و برای آموزش نیاز به اعزام نفرات به خارج از کشور نخواهد بود. حضور ۱۰ دانشگاه مطرح کشور و ۱۰۰ شرکت دانش بنیان در این طرح نشان از عظمت این طرح داشت و باعث شد تا زنجیره کامل و دقیقی از تجربیات عملیاتی و تخصص‌های علمی و فنی برای موفقیت پروژه باور ۳۷۳ شکل بگیرد.
اما برترین ویژگی سامانه باور۳۷۳ ساخت تماماً ایرانی آن است که باعث می‌شود تمام کد‌های سیستم نرم افزاری پدافندی کشور در اختیار خودمان باشد و همین مزیت باعث ایجاد یک سامانه پدافندی با شبکه‌ای امن در کشور خواهد شد. عملیات در شرایط حملات شیمیایی، میکروبی و هسته‌ای، قیمت کمتر نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی، حجم آتش زیاد و… از جمله دیگر ویژگی‌های سامانه پدافند موشکی «باور۳۷۳» است. سیستم اسلحه سرعت عملیاتی بالایی دارد و قطعات یدکی سیستم به راحتی قابل تعویض هستند. سهولت در آماده سازی و نگهداری، عمر انبارداری بالا و ضریب ایمنی اپراتوری را هم باید به این ویژگی‌ها افزود.
امیر سرتیپ علیرضا صباحی فرد، فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش گفت سامانه موشکی باور ۳۷۳ به چرخه عملیاتی یگان‌های پدافندی پیوست. سامانه‌های راداری مانند مراقب، معراج ۴، کاوش، فتح ۱۴، شهاب و نیز سامانه‌های درگیری و موشکی برد کوتاه مانند جوشن، برد متوسط مانند تلاش، مرصاد و ۱۵ خرداد، و همچنین سامانه‌های توپخانه‌ای، جنگالی و الکترونیکی بطور کامل با توانمندی متخصصان داخلی و کارکنان فنی و متخصص این نیرو در چرخه عملیاتی قرار گرفته‌اند.
سامانه موشکی باور-373 از موشک صیاد-4 استفاده می کند که جدیدترین و دوربردترین نوع از سری موشک های صیاد است. صیاد-4 حداکثر سرعت 5 ماخ را دارد. این موشک قابلیت مانور پیشرفته ای دارد و می تواند هدف را با اصابت مستقیم یا انفجار کلاهک نابود کند. هر باتری سامانه پدافند هوایی شامل شش پرتابگر حمل‌کننده (TEL) است که هر TEL چهار موشک آماده پرتاب را حمل می‌کند.
خودروی سنگین ذوالجناح، به عنوان کامیون کشنده، برای حمل لانچرهای سامانه باور ۳۷۳ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این خودرو دارای ۵ محور (۱۰ چرخ) فعال است و قابلیت عبور از رودخانه تا عمق ۱٫۵ متر، حداکثر ظرفیت بار ۳۰ تن، حمل محموله با طول ۱۰٫۵ متر، حداکثر شیب روی عرضی ۳۵٪، حداکثر شیب روی طولی ۲۰٪، وزن خالص ۲۱ تن و سامانه تعلیق مستقل را دارا می‌باشد.
سامانه دفاع موشکی باور 373 گام بلندی در راستای قدرت بازدارندگی ایران سربلند و تحقق عزم و اراده ملی بر حفظ تمامیت ارضی کشور و ایجاد آرامش و امنیت برای مردم این سرزمین است. با توجه به طرح سیستم های دفاع موشکی لیزری باید گفت که ریل گذاری پیشرفت در تمام حوزه ها و صنایع من جمله صنایع دفاعی مسیری است که پایان نمی پذیرد و باید به رشد و پویایی خود ادامه دهد.