بن سینا، همچنین با نام‌های ابوعلی سینا، پور سینا، و اغلب در غرب با نام ابن سینا شناخته می‌شود. ابن سینا دانشمند ایرانی بود که به عنوان یکی از برجسته ترین پزشکان، ستاره شناسان، متفکران و نویسندگان عصر طلایی اسلامی و پدر پزشکی مدرن اولیه شناخته می شود. مشهورترین آثار او کتاب شفا، یک دایره المعارف علمی و فلسفی، و قانون پزشکی، یک دایره المعارف پزشکی است که به یک متن استاندارد پزشکی در بسیاری از دانشگاه ها تبدیل شد، و در آن باقی ماند.
شیخ الرئیس از بزرگان جهان در زمینه ی پزشکی، ریاضی،فلسفه و نجوم در یکم شهریور 359 هجری خورشیدی دیده به جهان گشود و چندین سده بعد از میلادش،سالروز تولدش را به پاس خدمات ارزنده ی وی روز پزشک نام نهادند تا بهانه ای ارزشمند برای تقدیر از تلاشگران این عرصه ی مهم وحساس باشد. علاوه بر فلسفه و پزشکی، مجموعه ابن سینا شامل نوشته هایی در زمینه نجوم، کیمیا، جغرافیا و زمین شناسی، روانشناسی، الهیات اسلامی، منطق، ریاضیات، فیزیک و آثار شعری است.
در طب بوعلي سينا با اصطلاحات طبع سرد، گرم، خشک، تر و معتدل در بيان خاصيت هاي گياهان داروئي روبرو هستيم .بايد بدانيم كه تمام خوردني ها ئي كه ، سوخت و ساز بدن را افزايش و دماي آن را بالا ميبرند، غذا يا داروهاي با طبيعت گرم، معرفي مي شوند .اين نوع خوردنيها، به هنگام واكنش شيميائي در بدن، مقداري انرژي آزاد مي كنند .بر عكس، غذا ها يا داروهائي كه سوخت و ساز بدن را كند ميسازند و به مقدار كمي دماي بدن را كاهش ميدهند، با طبيعت سرد تعريف ميشوند .اين نوع مواد بايد در ابتدا مقداري انرژي از بدن بگيرند تا بتوانند واكنش خودرا انجام دهند.
اهمیت “حرکت” از دیدگاه طب سنتی را می‌توان در سخن حکمای این طب پیدا کرد، جایی که شیخ الرئیس، ورزش را مهم‌ترین تدبیر برای حفظ و پاسداشت سلامتی می‌داند. از دیدگاه طب سنتی، ریاضت مفرح است و باعث ایجاد نشاط در فرد می‌شود همچنین ورزش باعث تقویت تمام قوت‌ها می‌شود. از دیدگاه ابن‌سینا اگر فردی برنامه منظمی برای انجام ورزش معتدل و در زمان مناسب داشته باشد، از درمان‌های مورد نیاز برای بیماری‌های مادی و امراض مزاجی از جمله غم و افسردگی بی‌نیاز خواهد شد.
از ديدگاه بوعلي سينا و ساير حکماي طب سنتي ايران، رويا به عنوان يکي از علایم تشخيصي مطرح مي باشد به طوري که برخي از خواب ها از نظر پزشکي داراي اهميت بوده و در تشخيص مزاج يا بيماري کمک کننده اند. محتويات و جزیيات روياي فرد مي تواند گوياي وضعيت خاص جسمي و رواني وي باشد. در سوء مزاج ها و غلبه اخلاط، هر فرد متناسب با خلطي که در بدنش افزايش يافته خواب هايي با رنگ و محتواي متناسب با آن خلط مي بيند. به عنوان نمونه در غلبه صفرا، فرد خواب هايي با مضمون آتش و رنگ زرد، در غلبه خون خواب هايي در ارتباط با خون و خونريزي و به رنگ سرخ، در غلبه بلغم خواب هايي با محتواي آب و به رنگ سفيد و در غلبه سودا خواب هايي با مضمون ترس و وحشت همراه تاريکي و به رنگ سياه مشاهده مي کند.
در نسخه لاغری بوعلی سینا آمده است که حمام کردن قبل از غذا در کاهش وزن تاثیر دارد. جالب است بدانید در طب سنتی آمده است که حمام کردن با شرایط خاصی می‌تواند باعث چاقی یا لاغری شود؛ به این ترتیب که استحمام پس از غذا بدن را فربه می‌سازد و حمام کردن با شکم خالی موجب لاغری است، همچنین افراد چاق که قصد لاغر شدن دارند تا یک ساعت مجاز به استحمام هستند، ولی بیشتر از آن توصیه نمی‌شود. در ضمن استحمام با آب خیلی گرم بدن را تحلیل برده و لاغر می‌کند، ولی استحمام با آب نیم گرم بدن را چاق می‌کند.
اما بر اساس آموزه‌های طب سنتی، اکثر بیماری‌ها حتی برخی از بیماری‌های صعب‌العلاج، درمان‌های بسیار ساده و بر اساس اصلاح تغذیه و رعایت برخی از پرهیز‌ها دارند؛ جالب اینکه بیماری کبد چرب در انواع و اقسام خود حتی در موارد حاد و توسعه‌یافته آن که گاهی منجر به “سیروز کبدی” می‌شود، پروسه درمان ساده و بدون عارضه‌ای بر اساس دستورات طب سنتی دارد و در اکثر موارد در صورت رعایت برخی تدابیر ساده و پرهیزات ارائه‌‌شده از سوی طبیب، نظیر مصرف شربت سکنجبین مبتلایان به آن به‌راحتی در بازه زمانی حدود 2ماهه قابل درمان هستند.
ابن سینا در كتابش بيان داشته است كه صداى بلند باعث كم شنوايى مى شود هم چنین به يكى از بيمارى هاى گوش كه فرد احساس پرى مى كند اشاره كرده است. او به شاگردانش توصيه مى كرد كه براى درآوردن جرم از درون مجراى گوش از روغن بادام استفاده كنند تا جرم نرم تر شده و راحتتر بيرون آيد. او به شاگردانش توصيه مى كرد كه مجراى گوش انسان خصلت گرمايى دارد و از دارو درمانى سرد جلوگيرى كنند.
ابوعلی سینا همینطور در مورد خواص نمک اشاره می کند که نمک و آرد و عسل چنانچه ضماد شود پیچش عصب را راست می کند و داروی نقرس است. و اگر آن را با روغن زیتون مخلوط کنند و برتن بمالند خستگی را در می کند. همینطور نمک بر هوش بیفزاید و چنانچه آن را با چربی هندوانه ابوجهل بر سر بمالند جوش ها را بهبود می دهد.
ابن‌سینا در کتب خود تأکید بسیاری بر لزوم اشتها در موقع خوردن غذا کرده و بیان نموده است اگر اشتهای پیدا شده مثل اشتهای افراد مست کاذب نباشد، نباید گرسنگی را ادامه داد و تأکید زیادی بر رعایت گرمی و سردی غذاها که بر اساس توان هر فرد باید باشد، نموده است. مضرترین نوع غذا خوردن آن است که قبل از هضم غذای قبلی، غذای دیگری بر آن وارد شود. بدترین کارها، انباشتن شکم و پرخوری است، به ویژه اگر غذا نامفید باشد.
ابن سینا همچنین از راههای پیشگیری از بیماری های واگیر دار نظیر طاعون سخن می گوید: از بیماری نترسید، از تجمعات دوری کنید زیرا ویروس از طریق هوا نیز منتشر می شود، مساجد و بازارها باید به صورت موقت تعطیل شوند. همه باید در خانه خود نماز بخوانند، وجوه نقد باید با سرکه ضد عفونی شوند، هر کسی که از چنین بیمارانی نگهداری می کند باید در دماغش پنبه آغشته به سرکه فرو کند و برگ گیاه درمنه را بجود.